Verslag van de graszaadvergadering via Teams op 3 december 2020 om 14 u
1.Verloop van het graszaadseizoen, ervaringen en bespreking.
De aanwezigen beamen dat de droogte in de maand mei, de grondsoort en de wisselende plaatselijke neerslag nadien erg bepalend waren voor een gemiddeld lage opbrengst met zeer uiteenlopende resultaten gaande van erg lage tot behoorlijk goede opbrengsten, zodat de opbrengst gemiddeld 300 kg/ha minder was dan vorig jaar. Hoge opbrengsten worden vooral genoteerd op vochthoudende gronden en dit dank zij een hoog organisch stofgehalte en een verzorgde structuur. Algemeen was men van mening dat vroeg maaien van de voedersnede bij Italiaans raaigras positief bijdroeg aan de betere opbrengst Combinatie van zeugendrijfmest aangevuld met effluent en korrelmeststof leidde tot goede opbrengsten. De opbrengsten van Engels raaigras vielen tegen om verschillende redenen, en voor alle raaigrassen gaf tetraploïde een hogere opbrengst dan diploïde.
2.Inbreng van de bestuursleden en beantwoording van de vragen
De invloed van het gebruik van Tempo (Moddus) bij Engels raaigras aan 2 x 0.2 l/ha zonder toevoeging van olie was nefast dit jaar. Johan beaamt dat dit inderdaad vrij agressief werkt, zeker in een dergelijk jaar en normaal adviseert hij het gebruik van 0.4 l /ha samen met 1 l plantaardige olie. Zelfs bij een zwaar gewas is dit na een felle droogte een overbodige ingreep.
Dauwpuntbepaling blijft moeilijk en wordt bepaald door plaats ,bewolking, windsnelheid en windrichting, relatieve vochtigheid en luchttemperatuur.
De BDB in samenwerking met het KMI geeft dagelijks via Agromet een 36- en 48-uursverwachting van dauwpunt tegen betaling ter beschikking. De ervaring met de uitgebreide dagelijkse dauwpuntbepaling door Agromet voor de periode van 26 juni tot 6 juli gaf voor mijn woonplaats geen voldoening. De weergave van één bulletin is hierbij gevoegd in bijlage.
Het blijft een erg plaatselijk gegeven en de groep is van mening dat we verder moeten zoeken naar een betaalbaar apparaat. Blijft de suggestie om eens een weerman te vragen die de deskundige toelichting geeft en Geert Naessens was akkoord om voor het Landbouwcomice te spreken in de maand november maar door de coronamaatregelen is dit verdaagd naar volgend jaar.
Voorstel om via Agrisemza ook de graszaadtelers uit te nodigen.
De vraag naar bio zaad neemt toe en de Europese statistieken geven een beeld. Voorlopig geen productie in België maar ook hier is er vraag naar bio graszaad.
3.Gemiddelde opbrengsten van Italiaans-en Engels raaigras
Opbrengsten van Italiaans raaigras in de zware grond situeren zich op 20 % onder het 5 jarig gemiddelde en op basis van 1 miljoen kg bedraagt het gemiddelde 1456 kg/ha. Vorig jaar was de gemiddelde opbrengst 1762 kg/ha en in 2018 was dit 1550 kg/ha. De spreiding van de opbrengsten is erg groot gaande van 500 kg/ha tot meer dan 2000 kg/ha.
Vooral in Engels raaigras is de variatie groot, maar ook bij het Italiaans raaigras. Tweede jaars Italiaans raaigras valt erg tegen.
4.Nieuwsbrieven over bemesting en teettechniek bij graszaad
65 adressen werden bericht via Mailchimp en het leespercentage was 60 %. Dat is hoger dan het gemiddelde maar het blijft moeilijk. Het grootste probleem is en blijft om de juiste mailadressen te krijgen van de leden. Vermits deze mededelingen altijd ook geplaatst worden op de website www.agrisemza.be lijkt de opdracht om de websitekennis veel groter te maken dan actueel en het lijkt dat dit via de sociale media wel mogelijk is maar het lijkt dat dit tegen betaling is. Dit moet verder uitgezocht worden want momenteel kijken de buitenlanders meer naar de website dan de Belgen. Heel bizar maar toch begrijpelijk dat de Denen onze website wel bekijken en wellicht lezen via een vertaalprogramma.
5.Aandachtspunten voor de toekomst : droogte en bestrijding van duist
Rekening houdend met de klimaatevolutie kunnen we verwachten dat er in de toekomst nog langere droogteperioden zullen voor komen, en dan is de capillaire vochtvoorziening voor vele teelten erg belangrijk. Dit is gekoppeld aan effectieve organische stof en dit houdt verband met aangepaste groenbemesters, permanente bodembedekking ondiepere grondbewerking en aandacht voor de juiste verhouding tussen grond, lucht en water. Dit vereist minder druk op de gronden en meer respect voor structuur. Natuurlijk kan watertoediening helpen maar dit is niet overal mogelijk en is een korte termijn oplossing. De geplande provinciale investeringen in wateropslag moet aangevuld worden met een structurele aanpak zoals boerderijcompostering van organisch afval. Bodemopbouw is een lange termijn doelstelling en vereist veel meer studie en meer middelen.
Duist wordt in de Polders een toenemend probleem mede te verklaren door te vroeg op wintervoor ploegen, geen bedachte teeltopvolging en in toenemende mate resistente duist. Verder overleg is nodig en de vergadering is akkoord om een proefobject via het LCG na te streven. Er loopt momenteel een tweejarig project van duistbestrijding in wintertarwe met de medewerking van Geert Verhiest van Sanac. Iemand moet tijdig een uitvoerige beschrijving maken van het proefobject zodat het tijdig ingediend kan worden.
6.Brede weersverzekering voor graszaad, ervaringen en toekomst?
Sedert 1 januari 2020 is de regelgeving voor (landbouw)rampen gewijzigd en werd de brede weersverzekering ingevoerd. Een en ander betekent dat teeltschade nog in aanmerking komt voor het rampenfonds indien minstens 25% van het areaal verzekerd is via de brede weersverzekering. Uit cijfers van het Departement Landbouw blijkt dat 3.137 verzekeringspolissen afgesloten werden voor een totale verzekerde oppervlakte van 84.314 ha. Voor graszaad werd 600 ha verzekerd, t.t.z. 17% van de totale aangegeven oppervlakte als hoofdteelt. Blijkens de cijfers werden grote oppervlaktes maïs (34.700 ha) en gras (17.341 ha) verzekerd. Verklaring hiervoor is dat deze teelten aan een relatief lage premie kunnen verzekerd worden en dat op die manier een “toegangsticket” voor het rampenfonds wordt bekomen. De vergadering stelt dat de schade bij graszaad pas kan opgemeten worden op het ogenblik van de oogst. Dit is alvast een knelpunt, aangezien de taxateur van de verzekering dan ook op het ogenblik van de oogst aanwezig moet zijn. Voor teelten zoals aardappelen, maïs en suikerbieten ligt dit anders. Verder wordt benadrukt dat het neerslagtekort, zoals voorzien in de Agriver/KBC polis (275 liter neerslagtekort tussen 1 april en 31 oktober op kleigrond) voor de korte teelten nooit kan behaald worden, waardoor deze teelten hoedanook steeds uit de boot zullen vallen. Verder wordt gesteld dat de gegevens omtrent neerslagtekorten niet fijnmazig beschikbaar zijn, waardoor het geheel niet transparant is. Er dringt zich dan ook een grondige evaluatie van het systeem op. Agrisemza is vragende partij om daarbij betrokken te zijn.
7.Vraag naar graszaad, marktpositie binnen Europa en rentabiliteit in België.
De vraag naar graszaad neemt toe maar blijkbaar is er momenteel wel een stock De uitbreiding in graszaadvermeerdering is in Europa aanzienlijk en vermits een gedeelte bestemd is voor export moeten we rekening houden met de markt en de haalbare prijs die ook rendabel blijft voor de teler. In Denemarken waren de opbrengsten zeer goed. Straks zal de Brexit wellicht ook invloed hebben op de graszaadmarkt. We missen de gegevens van Tsjechië en Polen.
De rentabiliteitscijfers van 2019 waren beter dan de vorige jaren maar dit vooral dank zij de hogere kg opbrengst per ha. Vermits de prijsevolutie de voorbije 5 jaar ongeveer gelijkblijvend is en de kosten jaarlijks toenemen moeten we toch bewust zijn dat de graszaadteelt toch meer rendabel moet zijn dan tarwe vermits het meer risico inhoudt en meer werk.
De overige oppervlakten in Europa zijn terug te vinden in het meegestuurde overzicht of op de website van Agrisemza: www.agrisemza.be
Uit de boekhoudkundige cijfers van 2019 blijkt dat de gewichtsopbrengst in 2019 250 kg/ha hoger was dan in 2018 ,dat de verkoopprijs € 7/100 kg hoger was dan het vorige jaar, dat de totale kosten gestegen waren met € 100/ha en dat het saldo € 200 /ha hoger was dan voor wintertarwe. De rentabiliteit van graszaad was behoorlijk in 2019 wat te danken was aan een gemiddeld hogere opbrengst en een hogere prijs.
De voorzitter dankt iedere deelnemer voor de constructieve gedachtewisseling en hoopt dat we volgend jaar terug fysisch aanwezig kunnen zijn. De vergadering wordt besloten om 16u15.
