ESGG-bijeenkomst — 13-15 mei 2024 Bjârsjiilagàrd – ZWEDEN
Rapport
Aanwezige delegaties: Duitsland, Denemarken, Finland, Frankrijk, Italië, Verenigd Koninkrijk en Zweden
Delegatie verontschuldigd: België
Werkgroep Veldgewassen
Elk aanwezig land maakt de balans op van de graanoogst van 2023. Frankrijk presenteert een gunstige beoordeling, ondanks de regenval in augustus in het noorden van Frankrijk, die de kwaliteiten verslechterde. De oogst van 2024 belooft ingewikkeld te worden, met zeer veel regenval sinds de herfst. De aanplantingen waren laat en nemen af (-66% in het zuiden van Frankrijk voor wintervariëteiten, maar correct in het noorden). Er zijn ernstige zorgen over de beschikbaarheid van zaden voor wintererwten voor het seizoen 2025.
In Italië werd 2023 gekenmerkt door slecht weer en overstromingen in het noorden van het land. Op Sicilië heerste droogte, wat leidde tot een nuloogst. Voor granen is er een daling van de vraag naar zaden, een gevolg van de prijsdaling en de implementatie van het nieuwe GLB met rotatieverplichtingen.
In Finland was de droogte in het voorjaar van 2023 zeer problematisch voor de gewassen. Na de droogte volgde een periode van aanzienlijke langdurige neerslag. De impact op voorjaarsvariëteiten is zeer groot. Wintervariëteiten en voedergewassen zijn in orde. De beschikbaarheid van zaden voor de oogst van 2024 was niet goed (gebrek aan kiemkracht) en leidde tot een toename van het gebruik van boerderijzaden. Het seizoen 2023/2024 wordt gekenmerkt door perioden van intense kou, tot -30°C, en aanzienlijke sneeuwval.
In Zweden was de impact van de droogte voelbaar op de opbrengsten. De zomerregen heeft de kwaliteiten aangetast. Uiteindelijk komt de oogst overeen met 80% van een normaal jaar. Om aan de vraag te voldoen, vertrouwde het land op de import van zaden en voerde het kwaliteitsvrijstellingen in. Er zijn geen lentevariëteitzaden beschikbaar.
In Denemarken is de situatie vergelijkbaar met die in Zweden en Finland. Een periode van droogte, gevolgd door een periode met veel regen. Door een vroege oogst werd de teeltduur verkort. Problemen vooral bij voorjaarsvariëteiten inclusief lege zaden.
De situatie in Engeland is vergelijkbaar met die in Frankrijk.
In Duitsland was de oogst van 2023 vroeg, maar met regen tijdens de oogst. De opbrengsten waren laag en er waren kwaliteitsproblemen. Als gevolg hiervan zijn er verzoeken ingediend om ontheffingen op de kwaliteit van graanzaden. Zeer natte herfst van 2023, wat leidt tot een daling van het graanareaal met 2 tot 3%.
Werkgroep Voedergewassen
Uit de analyse van oppervlaktestatistieken blijkt dat er sprake is van een daling van de oppervlakte voor de vermeerdering van biologische voederzaden. Italië is een uitzondering met een toename van het areaal in 2022, maar dat zou in 2023 moeten zijn gedaald. In Finland neemt de vraag vanuit de biologische sector af. Volgens Nils Elmegaard zijn de doelstellingen van de Green Deal, namelijk 25% biologische productie, onmogelijk zonder de vraag van de consument. In Zweden zijn consumenten niet bereid te betalen voor 25% organische oppervlakken. Hoge energieprijzen zorgen ervoor dat consumenten keuzes maken en hun biologische voedselaankopen verminderen, aldus Arnd Kristian Lauenstein.
Mickael Brown merkt de afname van het klaveroppervlak op, ondanks de toenemende vraag. Alessandro Lualdi presenteert foerageergebieden in Italië. Raaigras en klaver zijn de afgelopen 5 jaar stabiel (circa 5000 ha). De luzerne-arealen zijn in vijftien jaar tijd verdubbeld, maar met een dubbel gebruik voor voer of zaden. Italiaanse variëteiten worden op de markt gewaardeerd en om producenten te interesseren voor de keuze voor zaadproductie is de interprofessionele prijs opnieuw vastgesteld op € 4,40/kg voor de oogst van 2023 (opbrengst ongeveer 400-500 kg/ha).
In Duitsland was de grasoogst in 2023 goed, wat leidde tot aanzienlijke voorraden, vooral voor de tuincentrummarkt. Tegelijkertijd is de economische situatie bearish, vooral na de covid-periode waarin consumenten in hun tuin investeerden. Sindsdien is de omzet gedaald.
In Frankrijk is de situatie vergelijkbaar met soms 2 jaar voorraden. De oogst van 2023 was oké.
In Denemarken was de oogst van 2022 zeer goed, wat leidde tot zeer hoge voorraden. De oogst van 2023 was daarentegen catastrofaal, maar de voorraden blijven bestaan. Er is een evenwichtsoefening tussen prijs, productiekosten en voorraadniveaus.
Geconfronteerd met het verdwijnen van fytosanitaire producten en hun selectiviteit, presenteert Troels Prior Larsen Deens onderzoek naar precisietechnieken. Er wordt experimenteel gewerkt aan wiedrobots die, ondanks een lagere werkcapaciteit dan andere gereedschappen, winst in precisie en efficiëntie mogelijk maken. Glyfosaat wordt in de EU voor tien jaar verlengd, maar blijft in Duitsland verboden. Alternatieven zoals onkruid wieden met laser, elektriciteit, licht of stoom geven interessante resultaten. Voor de bestrijding van insecten worden tests met insectensensoren onderzocht. Afsluitend een presentatie van een intelligente spuitboom, waarbij de sproeiopening wordt aangestuurd door camera’s die door AI onkruid identificeert. Deze oplossing is het resultaat van de samenwerking van BASF en Amazon.
